اصطلاحاً به تکنیک تغییر شکل، اصلاح وضعیت یا اندازه گوش ها اتوپلاستی یا جراحی زیبایی گوش گفته می شود.

هر وقت احساس کردید گوش هایتان کمی غیر طبیعی به نظر می آید،  طوری که وقتی شخصی از مقابل به شما نگاه می کند بخش های داخلی گوش هم نمایان باشند (گوش آیینه اتوبوسی) احتمالاً به فکر جراحی زیبایی گوش خواهید افتاد. یا اگر هر دو گوش یا یکی از آنها در اثر آسیب دیدگی یا نقص مادرزادی از شکل طبیعی خارج شده  باشند ممکن است ایده اتوپلاستی به ذهن تان خطور کند.

جراحی زیبایی گوش را می توان بعد از پنج سالگی یعنی زمانی که گوش ها به نهایت سایز و بزرگی خود رسیده اند، انجام داد. در مواردی نادر این نوع جراحی روی بیماران و کودکان 3 ساله هم انجام شده است.

هر موقع کودکی به طور مادرزادی با گوش های برجسته و سایر نقایص مربوط به گوش به دنیا بیاید، پانسمان و آتل  بندی گوش ها بلافاصله بعد از تولد کودک می تواند نتایج موفقیت آمیزی به همراه داشته باشد.

علت انجام اتوپلاستی یا جراحی زیبایی گوش

در صورت وجود نقایص زیر می توان اتوپلاستی کرد:

• اگر گوش ها فاصله بیش از اندازه ای با سر داشته باشند، و بیرون زدگی مشهود باشد.
• در صورتی که گوش ها و سر بیمار از نظر ابعاد باهم تناسب نداشته باشند و گوش ها بزرگتر به نظر آیند.
• در صورتی که از جراحی قبلی گوش رضایت نداشته باشید و قصد انجام اتوپلاستی مجدد داشته باشید.

معمولاً هدف از انجام اتوپلاستی یا جراحی زیبایی گوش بهتر کردن وضعیت تقارن و تناسب آنها است.

به طورکلی این جراحی در هر سنی و بعد از 5 سالگی انجام پذیر است بخصوص وقتی که گوش ها به سایز کامل خود رسیده  باشند.

ذکر این نکته ضروری است که جراحی زیبایی گوش تغییری در موقعیت اصلی آنها ایجاد نمی کند و تاثیری در کاهش قدرت شنوایی ندارد.

خطرات جراحی زیبایی گوش

باید توجه داشت این جراحی ممکن است ریسک های گوناگونی را برای بیمار به همراه داشته باشد، ازجمله:

• جای زخم: ظاهر شدن جای زخم بعد از اتمام جراحی اجتناب ناپذیر است، اما معمولاً قابل روئت نیستند و بیشتر جای زخم ها در قسمت پشتی گوش یا داخل شیارهای آن قرار دارند.
• عدم تقارن گوش: این مشکل ممکن است در نتیجه برخی تغییرات حین پروسه درمانی رخ دهد. لازم به ذکر است جراحی ها همیشه در بازگرداندن فرم گوش به وضعیت طبیعی صددرصد موفقیت آمیز نیستند.
• احساس کرختی یا بی حسی از ناحیه پوست گوش: حین جراحی ممکن است بیمار موقتاً هیچ حسی از ناحیه پوست گوش نداشته باشد، اصطلاحاً گوش بیمار لمس است. این مشکل موقتی است و بعد از جراحی برطرف خواهد شد.
• مشکلات مربوطه به بخیه ها: اصولاً بخیه ها نقش بسته نگه داشتن برش های ایجاد شده را دارند تا فرم جدید گوش تا زمان التیام بهم نخورد. گهگاهی این بخیه ها به سمت سطح پوست حرکت می کنند و نیاز است برداشته شوند. درمان بخیه ها مستلزم ملتهب شدن پوست آسیب دیده است. به همین خاطر بعضی مواقع به جراحی دوم نیاز است.
• این احتمال وجود دارد که بعد از اتمام جراحی بیمار شاهد انحرافات غیرطبیعی در گوش های خود باشد و نوک گوش ها به سمت عقب نوک تیز به نظر بیایند.

اتوپلاستی نیز مانند سایر جراحی ها با ریسک هایی همراه است از جمله می توان به خونریزی، عفونت و واکنش منفی به داروهای بیهوشی اشاره کرد. این احتمال نیز وجود دارد که بیمار حین و بعد از اتمام جراحی به برخی پانسمان ها، چسب ها یا سایر مواد پزشکی حساسیت نشان دهد و آلرژی داشته باشد.

نحوه آماده سازی بیمار 

جلسه مشاوره قبل از جراحی

در ابتدای کار بیمار می بایست در رابطه با اتوپلاستی با یک جراح پلاستیک جلسه ای برگزار کند. در خلال جلسه اول اقدامات زیر توسط جراح صورت خواهد گرفت:

• بررسی سوابق پزشکی بیمار: لازم است بیمار اطلاعاتی را درباره سوابق بیماری های گذشته و کنونی، بخصوص عفونت گوش، در اختیار جراح قرار دهد. جراح را در جریان داروهای در حال مصرف و به تازگی مصرف شده و همچنین هر نوع جراحی قبلی قرار دهید.
• انجام معاینات بدنی: برای اینکه جراح تصمیم گیری بهتری درباره بهترین گزینه درمانی داشته باشد حتماً معایناتی را در مورد ساختار، اندازه و تقارن گوش ها انجام خواهد داد. جراح احتمالاً یکسری عکسبرداری ها از گوش ها انجام خواهد داد و نتایج را در پرونده سوابق پزشکی بیمار بایگانی خواهد کرد.
• انتظاراتی که از نتیجه جراحی دارید با جراح در میان بگذارید: دلیل تان از انجام جراحی گوش را برای جراح شرح دهید و فرم و ظاهر دلخواه گوش ها را دقیقاً برای جراح تصویر سازی کنید. حتماً ریسک های جراحی زیبایی گوش مثل نوک تیز شدن ناحیه ای از گوش ها را در نظر داشته باشید.

در صورتی که بیمار شرایط لازم برای انجام اتوپلاستی را داشته باشد، احتمالاً برخی اقدامات آماده سازی قبل از جراحی در دستور کار پزشک قرار خواهد گرفت و بیمار موظف به انجام آنهاست.

مصرف دارو 

احتمالاً بیماران موظف اند از مصرف آسپرین، داروهای التهاب زا و مکمل های گیاهی پرهیز کنند، چون مصرف این نوع داروها میزان خونریزی را افزایش می دهد.

سایر اقدامات احتیاطی

باید توجه داشت سرعت جریان خون در پوست بواسطه مصرف دخانیات کاهش می یابد و این کاهش جریان خون مسبب کند شدن روند درمان و ریکاوری بعد از جراحی است. در صورتی که بیمار دخانیات مصرف کند احتمالاً جراح او را از مصرف دخانیات و سیگار قبل و حین اتوپلاستی منع خواهد کرد.

پیشنهاد می کنیم حتماً یک نفر از بستگان یا دوستان بیمار در مطب حضور داشته باشد تا بعد از جراحی وی را با وسیله نقلیه شخصی به منزل انتقال دهد و تا 24 ساعت از بیمار مراقبت کند تا بهبودی کامل حاصل گردد.

پیش بینی های قبل و حین اتوپلاستی

قبل از جراحی

جراحی زیبایی گوش در بیمارستان و مطب های خصوصی و به صورت سرپایی قابل اجراست.

بعضی مواقع این جراحی با تزریق داروهای بیهوشی موضعی و مسکن صورت می گیرد، بدین صورت که فقط قسمتی از بدن بی حس خواهد شد. در سایر موارد به بیهوشی کامل احتیاج است و بیمار کاملاً بی هوش می شود و داروی بیهوشی معمولاً پیش از جراحی به بیمار تزریق خواهد شد.

حین جراحی 

به طورکلی تکنیک های جراحی بسته به اینکه گوش ها چه نوع ترمیم و تغییراتی احتیاج دارند، متغیر هستند. در واقع جراح با توجه به معایناتی که از بیمار به عمل می آورد یک نوع تکنیک مخصوص جراحی پلاستیک را انتخاب می کند و تصمیم گیری در خصوص محل برش ها و بردیدگی های گوش نیز براساس همین تکنیک اتخاذ خواهد شد.

اکثر برش ها در این ناحیه از گوش ها ایجاد می شوند:

• پشت گوش ها
• داخل شیارهای درونی گوش ها

بعد از ایجاد تعدادی برش، ممکن است جراح مقداری از پوست و غضروف اضافی را از گوش ها جدا کند. و بعد غضروف مورد نظر در جهت درست توسط جراحی اتوپلاستی تا خورده خواهد شد و از داخل تعدادی بخیه به محل بریدگی زده می شود تا از این طریق فرم جدید گوش ها ثابت بماند و تا زمان بهبودی تغییری در ساختار آنها صورت نگیرد. البته در آخر هم محل بریدگی ها با چند بخیه بسته خواهند شد.

اصولاً انجام جراحی زیبایی گوش به 2 ساعت زمان نیاز دارد.

بعد از جراحی

بعد از اینکه جراحی به اتمام رسید، گوش های بیمار پانسمان خواهند شد. پانسمان بیشتر به دلیل محافظت گوش ها در برابر هرگونه تماس و برخورد ناگهانی انجام می شود.

احتمال بروز درد خفیف و خارش بعد از جراحی وجود دارد. در این مواقع پیشنهاد می کنیم طبق دستور پزشک از داروهای مسکن و آرام بخش استفاده کنید. در صورتی که با مصرف این نوع قرص ها همچنان احساس ناراحتی می کنید، بهتر است بلافاصله با پزشک تان تماس حاصل فرمایید.

توصیه می کنیم در رختخواب به پهلو نخوابید، چون با این کار گوش ها را در معرض فشار بیشتری قرار خواهید داد. اضافه بر این، بهتر است تا مدتی از لمس یا دستمالی نواحی پانسمان شده خودداری کنید و نیروی مضاعف به بخیه ها و بریدگی ها وارد نکنید. بهتر است تا زمان کسب بهبودی کامل پیراهن های دکمه دار راحت و یقه آزاد به تن کنید.

این پانسمان ها چند روز بعد از جراحی توسط پزشک باز خواهند شد. احتمال دارد با برداشته شدن پانسمان ها شاهد گوش های متورم و قرمز باشید. استفاده از یک هدبند آزاد و نسبتاً شل بسیار کمک کننده است. با این روش می توانید گوش های خود را به مدت دو هفته و بخصوص هنگام خواب از فشارهای غیرضروری محافظت کنید. چراکه قلت خوردن در بالین اجتناب ناپذیر است و هدبند مانع از دستکاری و جابجایی بی مورد گوش ها خواهد شد.

حتماً در خصوص زمان دقیق درمان بخیه ها با پزشک صحبت کنید. بعضی بخیه ها خود به خود خوب می شوند. یک سری از بخیه ها هم هستند که حتماً باید چند هفته بعد از جراحی در مطب پزشک تحت درمان قرار گیرند و باز شوند.

بیماران بایستی درباره زمان دقیق از سرگیری فعالیت های روزمره مانند دوش گرفتن و ورزش با پزشک مشورت کنند.

نتایج جراحی زیبایی گوش یا اتوپلاستی

بعد از اینکه پانسمان ها باز شدند بلافاصله شاهد تغییرات چشمگیر در ظاهر گوش ها خواهید شد. باید خاطر نشان کنیم این تغییرات مثبت دائمی هستند و به ندرت برگشت پذیر هستند.

هر وقت از نتایج درمان و اتوپلاستی خود رضایت کامل نداشتید حتماً درباره جراحی دوم و ترمیمی با پزشک صحبت کنید.

سوالات متداول:

1. اتوپلاستی یعنی چه؟

به هر نوع تغییر شکل، اصلاح وضعیت یا سایز گوش ها اتوپلاستی یا جراحی زیبایی گوش گفته می شود.

2. احساس گوش درد بعد از اتوپلاستی چقدر به طول می انجامد؟

روز اول تا روز هفتم: بیماران تحت درمان قرار گرفته موظفند ظرف چند روز اول پس از جراحی هدبند به سر داشته باشند تا روند بهبودی و ریکاوری سریعتر صورت گیرد. تا روز سوم بعد از جراحی میزان ورم ناشی از اتوپلاستی به طور چشمگیری فروکش خواهد کرد. درد و ناراحتی بیمار نیز تا حد زیادی تسکین خواهد یافت.