لیزر موهای زائد یک روند پزشکی است که بر تابش نور (لیزر) برای رفع موهای زائد تمرکز دارد.
در طول روند لیزر موهای زائد، لیزر نوری را می‌تاباند که توسط رنگدانه (ملانین) در مو جذب می‌شود. انرژی نور به گرما تبدیل شده، که به کیسه‌های لوله‌ای شکل درون پوست (فولیکول مو) که موها را تولید می‌کنند، آسیب می‌زند. این آسیب، رشد آتی موها را متوقف کرده یا به تاخیر می‌اندازد.
گرچه لیزر موهای زائد به طور مؤثر رشد موها را برای یک دوره طولانی به تعویق می‌اندازد، معمولاً منجر به رفع دائمی موها نمی‌شود. چندین جلسه لیزر موهای زائد، برای رفع ابتدایی موها لازم است و همچنین ادامه درمان ممکن است لازم باشد. لیزر موهای زائد مؤثرترین روش در افرادی است که پوست روشن و موهای تیره دارند، اما می‌توان آن را به طور موفقیت‌آمیزی برای انواع پوست مورد استفاده قرار داد.
چرا لیزر موهای زائد انجام می‌دهیم؟
لیزر موهای زائد برای رفع موهای اضافی و ناخواسته به کار میرود. نواحی از بدن که به طور معمول با این روش انجام می‌شود، شامل پاها، زیربغل، بالای لب، چانه و خط بیکینی است. با این حال، امکان برداشتن موهای زائد، تقریباً در تمامی نواحی به جز پلک یا نواحی اطراف آن وجود دارد. روی پوست‌هایی که تاتو دارند، نیز نباید لیزر انجام داد.
رنگ مو و نوع پوست، بر میزان موفقیت لیزر موهای زائد اثرگذار است. اصل اساسی این است که رنگدانه مو، و نه رنگدانه پوست، باید نور را جذب کند. لیزر باید تنها به فولیکول مو آسیب وارد کند، در حالی که از آسیب به پوست خودداری شود. از این رو، تقابل بین رنگ مو و رنگ پوست – موی تیره و پوست روشن – بهترین نتیجه را به ارمغان می‌آورد.
خطر آسیب به پوست هنگامی زیاد است که، تقابل رنگ پوست و مو کم باشد، اما پیشرفت در تکنولوژی لیزر، باعث می‌شود که لیزر موهای زائد، یک گزینه درمانی برای افرادی با پوست تیره باشد. لیزر موهای زائد برای رنگ موهایی که نور را به خوبی جذب نمی‌کند، تاثیر کمتری دارد: خاکستری، قرمز، بلوند و سفید. با این حال، درمان لیزر برای موهای با رنگ روشن، رو به افزایش است.
خطرات
خطر عوارض جانبی براساس نوع پوست، رنگ مو، طرح درمان و دنبال کردن مراقبت‌های قبل و بعد از درمان، متفاوت است. متداول‌ترین عوارض جانبی لیزر موهای زائد شامل موارد زیر است:
آسیب به پوست. احساس ناراحتی موقتی، قرمزی و تورم پس از لیزر موهای زائد ممکن است رخ دهد. هر نشانه و علائمی عمدتاً در طول چند ساعت برطرف می‌شود.
تغییر رنگدانه. لیزر موهای زائد ممکن است پوست را تیره یا روشن کند. این تغییرات می‌تواند موقت یا دائم باشد. روشن شدن پوست، اصولاً بر افرادی تاثیرگذار است که قبل و بعد از درمان، در برابر نور خورشید قرار می‌گیرند و افرادی که پوست تیره‌تر دارند.
در موارد نادر، لیزر موهای زائد ممکن است منجر به ایجاد تاول، پوسته پوسته شدن، زخم یا تغییرات دیگر در بافت پوست شود. عوارض جانبی دیگر شامل سفید شدن موهای درمان شده یا رشد بیش از حد موها در اطراف ناحیه تحت درمان است، که به خصوص در پوست‌های تیره‌تر رخ می‌دهد.
لیزر موهای زائد برای نواحی پلک، ابرو یا نواحی اطراف آن پیشنهاد نمی‌شود، زیرا احتمال آسیب شدید به چشم وجود دارد.
چگونه برای لیزر موهای زائد آماده شویم؟
اگر تمایل دارید که لیزر موهای زائد را انجام دهید، پزشکی را انتخاب کنید که دارای تخصص به ویژه در پوست یا جراحی زیبایی باشد و در انجام لیزر موهای زائد روی انواع پوست تجربه داشته باشد. اگر دستیار پزشک یا تکنسین، روند درمان را انجام می‌دهد، اطمینان حاصل کنید که پزشک بر روند کار نظارت داشته و در طول درمان در محل حضور داشته باشد. برای انجام لیزر موهای زائد در سالن‌ها یا دیگر مراکزی که به افراد غیر پزشک اجازه انجام لیزر موهای زائد را می‌دهند، احتیاط کنید.
قبل از انجام لیزر موهای زائد، یک جلسه مشاوره با پزشک برگزار کنید تا مشخص شود که این روش درمانی برای شما مناسب است. پزشک احتمالاً مراحل زیر را دنبال می‌کند:
- سابقه پزشکی، شامل استفاده از دارو، سابقه اختلالات یا زخم پوست و لیزر موهای زائد در گذشته را بررسی می‌کند.
- درباره خطرات، مزایا و انتظارات که شامل مواردی است که لیزر موهای زائد می‌تواند و نمی‌تواند انجام دهد، صحبت کنید.
- عکس‌هایی برای ارزیابی قبل و بعد از درمان و بررسی طولانی مدت درمان تهیه کنید.
در جلسه مشاوره، درباره طرح درمان و هزینه‌های مرتبط صحبت کنید. لیزر موهای زائد معمولاً توسط بیمه پشتیبانی نمی‌شود.
پزشک نیز دستورالعمل‌های خاصی را جهت آمادگی برای لیزر موهای زائد توصیه می‌کند. این موارد می‌تواند شامل:
- در برابر نور خورشید قرار نگیرید. توصیه پزشک برای خودداری از قرار گرفتن در برابر نور خورشید قبل و بعد از درمان را دنبال کنید. هر زمان که از خانه خارج می‌شوید، از ضدآفتاب با SPF 30 استفاده کنید.
- روشن کردن پوست. از کرم‌هایی که پوست را تیره‌تر می‌کنند، استفاده نکنید. اگر به تازگی پوست را برنزه کرده یا پوست را تیره‌تر کرده‌اید، پزشک ممکن است کرم سفیدکننده پوست تجویز کند.
- از روش‌های دیگر رفع موهای زائد خودداری کنید. کندن، وکس زدن و الکترولیز می‌تواند به فولیکول مو آسیب بزند و باید حداقل چهار هفته قبل از درمان از انجام آن‌ها خودداری کرد.
- از مصرف داروهای رقیق کننده خون بپرهیزید. با پزشک درباره داروهایی مانند آسپرین یا ضدالتهاب که باید قبل از درمان از مصرف آن‌ها خودداری کرد، مشورت کنید.
- شیو کردن ناحیه درمان. یک روز قبل از جلسه درمانی لیزر، موها را شیو کرده یا بتراشید. اینکار موهای روی سطح پوست را، که ممکن است در طول درمان به دلیل سوختن آن‌ها به پوست آسیب وارد شود، حذف می‌کند، اما پایه مو در زیر سطح پوست را سالم نگه می‌دارد.
در روند درمان چه کاری انجام می‌شود؟
لیزر موهای زائد معمولاً نیاز به دو تا شش جلسه درمان دارد. وقفه بین درمان‌ها براساس ناحیه درمان، متفاوت است. در نواحی که موها سریع رشد می‌کنند، مانند بالای لب، درمان ممکن است بین چهار تا هشت هفته تکرار شود. در نواحی که رشد موها آهسته است، مانند کمر، درمان باید بین 12 تا 16 هفته باشد.
برای هر درمان، از یک عینک محافظتی برای چشم‌ها در مقابل تابش لیزر، استفاده می‌شود. دستیار ممکن است در صورت نیاز، ناحیه درمان را دوباره بتراشد. پزشک ممکن است از یک بی‌حسی موضعی روی پوست استفاده کند تا احساس ناراحتی در طول درمان کاهش یابد.
در طول روند درمان
پزشک دسته دستگاه لیزر را روی پوست قرار می‌دهد. براساس نوع لیزر، یک دستگاه خنک کننده در قسمت فوقانی دستگاه یا یک ژل خنک کننده برای محافظت از پوست و کاهش خطر عوارض جانبی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هنگامی که پزشک لیزر را فعال می‌کند، اشعه لیزر از طریق پوست به فولیکول مو می‌رسد. گرمای شدید از تابش لیزر، به فولیکول مو آسیب می‌زند، که رشد مو را متوقف می‌کند. ممکن است کمی احساس ناراحتی کنید که مانند گرمای ناشی از خراشیدن پوست باشد و همچنین حس خنکی ناشی از دستگاه یا ژل خنک کننده را احساس می‌کنید.
درمان نواحی کوچک مانند بالای لب، ممکن است تنها چند دقیقه زمان لازم داشته باشد. درمان نواحی بزرگتر، مانند کمر، بیش از یک ساعت طول می‌کشد.
پس از درمان
در ساعات اولیه پس از لیزر موهای زائد، ممکن است قرمزی یا ورم ایجاد شود.
برای کاهش درد، در نواحی درمان شده، یخ قرار دهید. اگر فوراً پس از لیزر موهای زائد، پوست واکنش نشان دهد، پزشک ممکن است از کرم استروئید در آن نواحی استفاده کند.
پس از لیزر موهای زائد و بین جلسات درمان، از قرار گرفتن در برابر نور خورشید خودداری کنید و از برنزه کردن به مدت شش هفته یا طبق مدتی که پزشک توصیه می‌کند، بپرهیزید. روزانه از کرم ضد آفتاب با spf 30 استفاده کنید.
نتایج
ریزش موها فوراً رخ نمی‌دهد، اما در طول یک دوره از چند روز تا چند هفته، موها می‌ریزد. این اتفاق شبیه رشد دوباره موها است. تکرار درمان معمولاً لازم است، زیرا رشد موها و ریزش آن‌ها به طور طبیعی در یک چرخه رخ می‌دهد و درمان لیزر بهترین نتیجه را روی فولیکول موهایی ایجاد می‌کند که در مرحله جدید رشد هستند.
نتایج به طور چشمگیری متفاوت است و پیش بینی آن سخت است. ریزش مو در اکثر افراد، چند ماه طول می‌کشد و گاهی ممکن است چند سال ادامه یابد. اما لیزر موهای زائد، ریزش دائمی مو را تضمین نمی‌کند. هنگامی که موها دوباره رشد می‌کنند، معمولاً نازک‌تر هستند و رنگ آن‌ها روشن‌تر است.
ممکن است برای رفع طولانی مدت موها، لازم باشد که جلسات لیزر را ادامه دهید.
آیا لیزرهای خانگی مؤثر هستند؟
لیزرهایی که برای رفع موهای زائد در خانه به کار می‌روند، در دسترس هستند. این دستگاه‌ها ممکن است باعث ریزش خفیف مو شوند. اما بررسی‌های زیادی وجود ندارد که تاثیر این دستگاه‌ها را در مقایسه با لیزر موهای زائد در مطب پزشک بررسی کند.
علاوه بر این، سازمان غذا و داروی آمریکا، دستگاه‌های لیزر خانگی را به عنوان دستگاهی زیبایی و نه پزشکی در نظر می‌گیرد، که به این معنی است که آن‌ها سطح دقت مشابهی نسبت به دیگر دستگاه‌های پزشکی ندارند. در حال حاضر، بررسی‌های گسترده و طولانی مدتی بر تاثیر و امنیت دستگاه‌های خانگی وجود ندارد.
اگر می‌خواهید از دستگاه‌های لیزر خانگی استفاده کنید، دستورالعمل‌هایی را که همراه با دستگاه ارائه می‌شود، دنبال کنید تا خطر آسیب، به خصوص آسیب به چشم کاهش یابد.
سوالات متداول
1. هزینه لیزر کامل بدن چقدر است؟
هزینه لیزر کامل بدن به طور میانگین برابر با 2500 و 3000 دلار است. هزینه بستگی به مقدار موی بدن دارد و اینکه چه تعداد جلسه درمانی مورد نیاز است. اگر نواحی بزرگتر بدن مانند کمر نیازی به لیزر نداشته باشد، هزینه به طرز چشمگیری کاهش می‌یابد. در ایران، لیزر موهای زائد کل بدن، براساس کلینیک‌های مختلف و دستگاه‌های متفاوت، متغیر است. اما هزینه بسیار ارزان‌تر است. هزینه حدود پانصد تا هشتصد هزار تومان خواهد بود.
2. آیا لیزر کل موهای بدن مؤثر است؟
حدود 80 تا 90 درصد از موها در نواحی بدن، پس از 6 جلسه (هر 6 تا 8 هفته یکبار) کاهش می‌یابد. برای موهای صورت، ممکن است جلسات بیشتری لازم باشد، زیرا فولیکول‌های موی بیشتری وجود دارد و چرخه رشد مو روی صورت سریع‌تر است. لیزر صورت را بهتر است بین 4 تا 6 هفته انجام دهید.
3. آیا لیزر موهای زائد دائمی است؟
هنگامی که فولیکول مو با لیزر از بین میرود، نتیجه آن دائمی است. هنگامی که فولیکول مو آسیب می‌بیند، مو سرانجام دوباره رشد می‌کند. موهایی که در مرحله استراحت هستند، آهسته‌تر از موهایی که در مراحل دیگر هستند، دوباره رشد می‌کنند. در اکثر افراد، در طول چند ماه مقداری از موها دوباره رشد می‌کنند.
